In het beste gezelschap

Cannabis Sativa is een medicinale plant met een buitengewoon potentieel. Dit is te danken aan zijn waardevolle ingrediënten, waaronder cannabinoïden, terpenen, vitaminen, aminozuren, proteïnen en talloze sporenelementen. Hun interactie, het zogenaamde entourage-effect, geeft hennep zijn grote genezende kracht.

Het is al meer dan 4500 jaar bekend dat hennep geneest. Het eerste geschreven document over het gebruik ervan als medicijn komt uit China. De auteur is een van de vaders van de Chinese geneeskunde, de mythische keizer Shen-Nung. De exacte ingrediënten van hennep waren echter grotendeels onbekend tot het begin van de jaren 1960. Pas in 1963 ontdekte de Israëlische onderzoeker Raphael Mechoulam de chemische structuur van cannabidiol (CBD) en een jaar later, samen met zijn collega Yechiel Gaoni, die van tetrahydrocannabinol (THC).

CBD en THC zijn cannabinoïden. Ze worden ook geproduceerd door andere planten. Dit zijn onder andere echinacea, zwarte peper en leverkruid, en zelfs mensen produceren ze zelf in hun lichaam.

De ontdekking van de cannabinoïden THC en CBD betekende het eerste hoofdstuk in het cannabisonderzoek. Er zouden echter tientallen jaren van onderzoek voorbijgaan voordat de wetenschappers rond Mechoulam het volgende hoofdstuk openden. Meer specifiek ging het over de interactie tussen de verschillende ingrediënten. Kort voor de millenniumwisseling realiseerden de Israëlische wetenschappers zich dat THC slechts verantwoordelijk is voor een deel van het effect. Het volledige spectrum van ingrediënten bepaalt dus het potentieel van de medicinale plant. Dit zogenaamde entourage-effect maakt in deze context duidelijk dat het geheel meer is dan de som der delen.

"Wanneer de ingrediënten van een plant samenwerken, ontstaan er synergieën die de voordelen aanzienlijk vergroten," zegt Sven Matuschik. De directeur van het Zwitserse bedrijf Walgenbach heeft het entourage-effect intensief bestudeerd. Zijn bedrijf brengt onder andere verschillende cannabinoïde oliën op de markt die het volledige spectrum van ingrediënten bevatten. Matuschik vergelijkt zulke natuurlijke mengsels van stoffen met een orkest: "Elk instrument kan natuurlijk op zichzelf een muziekstuk spelen. Maar het maximale effect van een stuk wordt bereikt als alle instrumenten samenspelen. En zo is het ook met hennepplanten en hun bestanddelen."

Daarom is het des te belangrijker dat deze ingrediënten, die al duizenden jaren het welzijn van mensen verbeteren, tot in detail worden onderzocht. Sinds de ontdekking van CBD en THC hebben wetenschappers meer dan 120 andere cannabinoïden in cannabisplanten gevonden. Er zijn ook ongeveer 500 andere stoffen: Terpenen, flavonoïden, polyfenolen, lignanen, sporenelementen, vitaminen en vetzuren.

De ingrediënten van hennep zijn met name door Dr. Ethan Russo intensief onderzocht. In een onderzoek uit 2011 toonde de Amerikaanse neuroloog en voormalig voorzitter van de Cannabinoid Research Society in detail aan hoe de bestanddelen van cannabis elkaar beïnvloeden.

Russo heeft jarenlang de ingrediënten van cannabisbloemen en hun effect op het lichaam geanalyseerd. Hij is ervan overtuigd dat het entourage-effect kan worden gebruikt om pijn, ontstekingen, depressie, angst, epilepsie en andere ziekten te behandelen.

Verdere studies zijn de afgelopen twintig jaar tot deze conclusie gekomen. In 2020 toonden de Israëlische onderzoekers Ruth Gallily, Zhannah Yekhtin en Lumír Ondřej van de Universiteit van Jeruzalem in een onderzoek met muizen aan dat CBD een sterker effect heeft wanneer het is verrijkt met andere cannabinoïden.

Naast cannabinoïden zijn terpenen fundamenteel voor de helende kracht van de cannabisplant. Dr. Ethan Russo kwam al in 2011 tot deze conclusie, toen hij een studie publiceerde over de synergie tussen cannabinoïden en terpenen.

In de natuur komen ongeveer 40.000 verschillende terpenen en hun verbindingen (terpenoïden) voor. Deze koolwaterstofverbindingen, die vluchtig zijn met zuurstof, zijn verantwoordelijk voor de smaak en geur van planten en vruchten. De belangrijkste functies van de geurmoleculen: ze trekken bestuivers aan, beschermen tegen roofdieren en reguleren de groei van planten. De meest voorkomende terpenen zijn myrceen, limoneen, alfa-pineen en linalool (zie bijlage).

Er zijn meer dan 200 verschillende terpenen in de hennepplant. Deze aromatische verbindingen geven de plant zijn typische geur en zijn verantwoordelijk voor het individuele effect van elke cannabissoort. Hun grootste voordeel: ze ondersteunen de positieve effecten van de cannabinoïden.

Onderzoek heeft aangetoond dat THC zich bindt aan receptoren in de hersenen en een psychoactief effect heeft. Terpenen kunnen deze receptoren en de manier waarop ze werken echter ook actief beïnvloeden. De resultaten kunnen behoorlijk tegenstrijdig zijn: sommige terpenen zorgen voor ontspanning, terwijl andere de stemming en het energieniveau verhogen.

Daarom zijn de voordelen van het entourage-effect te zien in cannabinoïde oliën die het hele spectrum van ingrediënten omvatten, de zogenaamde full-spectrum producten. "Onze ervaring toont aan," zegt Sven Matuschik, CEO van Walgenbach, "dat zelfs kleinere doses significante effecten hebben." Er is ongetwijfeld nog veel onderzoek nodig op dit gebied. Maar dat is niet verwonderlijk gezien de grote hoeveelheid ingrediënten. We kunnen echter al met zekerheid zeggen: "Cannabis geneest en helpt. Meer dan 4.500 jaar van succesvolle toepassingen zijn overtuigend genoeg."

De bronnen

De ontdekking van THC: pubs.acs.org/doi/10.1021/ja01062a046

Het entourage-effect: https: //www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0014299998003926?via%3Dihub

Sterker effect van volledige spectra vergeleken met isolaten: file.scirp.org/pdf/PP_2015021016351567.pdf

Wederzijdse invloed van cannabiscomponenten: ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3165946/

Terpenen: de sterke partners

Myrceen

Dit terpeen is het centrale ingrediënt van de cannabisplant. In sommige variëteiten is het goed voor 50 procent. Myrceen heeft een eenvoudige chemische structuur en wordt daarom gecategoriseerd als monoterpeen. In de natuur komt de stof voor in mango's, basilicum en tijm. De aangename aardse geur doet denken aan de geur van kruidnagel. Myrceen kan ontspannend, ontstekingsremmend en pijnstillend werken.

Limoneen

Als je aan de schil van citrusvruchten ruikt, ruik je het monoterpeen limoneen. Het sterke aroma komt ook voor in andere planten zoals dille, kardemom en tea tree olie. Het is een van de meest voorkomende ingrediënten in de hennepplant. De fytotherapie kent niet alleen sterke ontstekingsremmende eigenschappen toe aan deze terpeen. Wetenschappers van het Amerikaanse National Cancer Institute vermoeden dat de stof mogelijk ook celbeschermende en tumorremmende eigenschappen heeft. Het exacte mechanisme is nog niet duidelijk, maar het lijkt erop dat limoneen apoptose stimuleert. Dierproeven hebben ook aangetoond dat ingeademd limoneen angst kan verminderen.

Alfa-pineen

Naaldbomen produceren grote hoeveelheden alfa-pineen in hun hars. Het heeft een aangename dennengeur. Andere bronnen zijn eucalyptusolie, sinaasappelschilolie en rozemarijn. Studies uit 2014 hebben aangetoond dat alfa-pineen ontstekingen kan verminderen.

De Japanners vertrouwen al eeuwen op het zuiverende effect van terpeen tijdens traditionele bosbaden.

Linalool

Linalool komt voor in meer dan 200 plantensoorten. Het ruikt naar bloemen en kan - net als veel andere terpenen - ontstekingen remmen. Dit werd in 2013 aangetoond in experimenten met muizen aan de universiteit van Changchun, China. De studie wees er expliciet op dat linalool een mogelijk actief ingrediënt zou kunnen zijn voor de behandeling van ontstekingsprocessen.

De bronnen

Ontstekingsremmende werking van limoneen: pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28260017/

Antitumor effect van limoneen: cancer.gov/publications/dictionaries/cancer-drug/def/limonene

Angstverlagend effect van limoneen: pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22995322/#affiliation-1